Η μεταφορά μιας λίμνης που θα μπορούσε να είναι τα συναισθήματά μας

 Αποσπασμα από το βιβλίο "Βλέπω τα δάκρυά σου"- Γιώργος Κανακάκης. Εκδόσεις Libro

"   ...Μπορούμε να φανταστούμε μία ωραία, καθαρή λίμνη μές στη μέση ενός θαυμάσιου τοπίου. Την περιτριγυρίζουν βουνά με άσπρες κορφές και καταπράσινα δάση. Το νερό της είναι δροσερό, καθαρό και μπορούμε να δούμε μέσα του το παιχνίδισμα που κάνουν τα διάφορα χρώματα. Υπάρχουν και μερικά μέρη, όπου η λίμνη δείχνει σκοτεινή ·  εκεί φαίνεται πως είναι τα πιο βαθιά της σημεία. Στο νερό της καθρεπτίζονται το χιόνι , που καμιά φορά φθάνει μέχρι την όχθη της , ο γαλάζιος ουρανός, τα σκοτεινά σύννεφα. Την άνοιξη έρχεται η εποχή των καταιγίδων και των πράσινων λιβαδιών, το καλοκαίρι ανθίζουν όλα τα λουλούδια και το φθινόπωρο επικρατεί το χρυσό χρώμα.

    Το νερό από τις βροχές και το χιόνι μαζεύεται στις κατηφόρες και ρέει μέσα στη λίμνη. Έτσι αυτή έχει πάντα φρέσκο νερό, που το αναγεννάει και δεν την αφήνει να ξεραθεί.

    Ο κίνδυνος να παρεγεμίσει η λίμνη και να ξεχειλίσει το νερό από τις όχθες της, να πλημμυρίσει το τοπίο γύρω της, να σπάσουν τα αναχώματα και να καταστραφούν εύφορα χωράφια, αποκλείεται από την ίδια τη φύση. Η λίμνη μας ρυθμίζεται μόνη της, με μια φυσική εκροή. Μερικά μικρά ρυάκια, που φέρνουν αδιάκοπα το νερό από τη λίμνη στα χωράφια και που μετατρέπονται με τις βροχές σε μικρούς ορμητικούς ποταμούς, φροντίζουν ώστε να μην ανεβαίνει αισθητά η στάθμη του νερού στην επιφάνεια της λίμνης.

    Αυτή η λίμνη στη σχέση της με το τοπίο, τα βουνά, τις καταρρακτώδεις βροχές, τις εποχές του χρόνου, το χιόνι, απαρτίζει ένα πολυσήμαντικο Όλο. Ιδιαίτερα θα έπρεπε να προσέξουμε τη σημασία που έχουν για τη λίμνη και για το τοπίο τα ρυάκια που χύνονται από ψηλά στη λίμνη, καθώς και εκείνα που φεύγουν από αυτή.

    Την εικόνα αυτή μπορούμε με κάποια φαντασία να την μεταφέρουμε σε εμάς τους ίδιους. Η λίμνη είναι ο τόπος όπου διαμένουν τα συναισθήματά μας. Συναισθήματα, όπως καταιγίδες, ηλιοχαρή συναισθήματα άνοιξης, βροντές οργής και μανίας, θλιμμένα βράδια μέσα σε ρομαντικές στιγμές των εποχών του χρόνου. Με άλλα λόγια: η λίμνη αυτή είναι γεμάτη μέχρι απάνω με τα συναισθήματά μας. Τα ρυάκια παριστάνουν στην εικόνα μας τους δρόμους, που δίνουν έκφραση στα συναισθήματά μας. Για όλα αντιστοιχεί ένα "ρυάκι" - για τις κινήσεις του σώματός μας, για τη φωνή μας, την αναπνοή μας, τις σκέψεις, τις παραστάσεις και τις φαντασίες μας. Τα συναισθήματά μας εκφράζονται λοιπόν μέσα από τέτοιους δρόμους. Το σώμα, σαν φορέας υγεία και αρρώστιας, καθώς και οι άνθρωποι και ο κόσμος γύρω μας, είναι τα χωράφια, που εφοδιάζονται και συντηρούνται με συναισθήματα. Τα συναισθήματα εναλλάσσονται στη ροή τους μέσα από τα ρυάκια  ·  πότε ρέει θλίψη, πότε οργή, πότε χαρά ή εκδίκηση. Πρέπει να μεριμνούμε, ώστε τα συναισθήματά μας να βρίσκουν σίγουρα το δρόμο τους προς τα έξω, διαμέσου των κατάλληλων ρυακίων.

    Αν για οποιαδήποτε λόγο επιχειρούσαμε να αποκλείσουμε την ροή ενός συναισθήματος , επειδή δεν ήταν επιτρεπτό, τότε αποκλείουμε τον δρόμο αυτόν και για άλλα συναισθήματα, και έτσι διαταράσσουμε την ισορροπία και τις αυτορρυθμιζόμενες ενέργειες του πολυσήμαντικου Όλου. Το ανάχωμα- που δημιουργούμε- δεν αφήνει νερό να κυλήσει προς τα έξω. Νιώθουμε τον εαυτό μας φτωχό σε συναισθήματα και τον αποξενώνουμε από αυτά. Μας πιάνει φόβος όταν τα προσεγγίζουμε.

    Όταν η λίμνη των συναισθημάτων μας δεν έχει εκροή, κινδυνεύουμε να πνιγούμε μέσα στα ίδια μας τα συναισθήματα. Η υπερβολική αυτή αύξηση των συναισθημάτων πιέζει τις όχθες της λίμνης και μας υποχρεώνει να την καταπολεμήσουμε ασκώντας μία αντιπίεση. Το αποτέλεσμα είναι, αρχικά, να νιώθουμε πόνους, έπειτα να γινόμαστε σκληροί και στο τέλος να μην αισθανόμαστε τίποτα.

    Ο κίνδυνος να λυθεί ο αποκλεισμός ή να σπάσει το ανάχωμα, μας κάνει να ζούμε σε ένα αδιάκοπο φόβο. Ένα ρήγμα θα σήμαινε αφανισμό για εμάς και για όλους που ζουν κοντά μας. Απειλητική θα ήταν τότε και η δημιουργία νέων συναισθηματικών ερεθισμών, νέων συγκινήσεων. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να φανταζόμαστε άλλες καταστάσεις , που αναντίρρητα προκύπτουν, όταν κανείς κλείνει έξω από τον εαυτό του το συναίσθημα της θλίψης. Γιατί η θλίψη από μία απώλεια δεν είναι ένα "καθαρό" συναίσθημα·  στους ανθρώπους εμφανίζεται σχεδόν πάντα ανάμεικτο. Είναι πολύ φυσικό την ίδια στιγμή που είμαστε θλιμμένοι να μπορούμε να νιώσουμε και τον συναίσθημα της χαράς ή της οργής.

   Όταν δεν αφήνουμε τα συναισθήματα της θλίψης να ρέουν ελεύθερα, αλλά τα συγκρατούμε μέσα στην λίμνη των συναισθημάτων μας, σχηματίζεται ένα στρώμα λάσπης, που κατακάθεται στο βάθος και εναποτίθεται εκεί, έτσι ώστε να υπάρχει ο κίνδυνος να γεμίσει η λίμνη με λάσπη, να αποκλειστούν τα σημεία αποχέτευσης, να αφαιρεθεί το οξυγόνο εξαιτίας της εναπόθεσης της λάσπης, και έτσι να χάσει ο οργανισμός την ικανότητά του για ζωή. Επιπλέον, είναι δυσάρεστη μία εικόνα από βουλωμένα ρυάκια ή από μία κενή λίμνη που χαίνει ύστερα από το σπάσιμο κάποιου αναχώματος.

   Όσο κόπο και αν απαιτεί η υποχρέωσή μας να μεριμνούμε για την εκροή, θα έπρεπε να συνειδητοποιήσουμε  ότι η ζωή ήταν και θα εξακολουθεί να είναι , αδιάκοπα, γεμάτη από απώλειες και χωρισμούς. Ζούμε καθημερινά απώλειες ·  χάνουμε αγαπημένα πρόσωπα, την πατρίδα, μεγάλους στόχους και ιδέες που μας έρχονται μόνο μία φορά, την υγεία και την σωματική ακεραιότητα, την ομορφιά και τη νεότητα, ελπίδες, καλές φιλίες, ένα αγαπημένο ζώο ή ακόμη και υλικά πράγματα. Τα γεγονότα της ζωής, που σχετίζονται με την λύπη της απώλειας, έχουν ιδιαίτερη ένταση σε ό,τι αφορά την συναισθηματική τους δύναμη. Είναι τα πιο οδυνηρά και τα πιο αγχωτικά στη ζωή μας και οδηγούν πάντα σε σωματικές και ψυχικές αντιδράσεις.

    Στη ζωή δεν μπορούμε να εξασφαλιστούμε απέναντι σε απώλειες. Καθώς όλα στη ζωή συνεχώς μεταβάλλονται , όλα "ρέουν" - "Τὰ πάντα ῥεῖ έλεγε στην αρχαιότητα ο φιλόσοφος Ηράκλειτος- είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε με απώλειες και αποχαιρετισμούς. Πρέπει, και ιδιαίτερα σήμερα, μέσα στο κόσμο της υψηλής τεχνολογίας και των μεγάλων ταχυτήτων, να αποχαιρετούμε συνεχώς πολλά πράγματα και να συνηθίζουμε σε μεταβολές και νέες συνθήκες της ζωής.

     Πρέπει ακόμα να αποχαιρετούμε αδιάκοπα και εκείνο που είναι το πιο σημαντικό από όλα. Αυτό είναι ο καιρός, ο Χρόνος. Ο βασιλιάς όλων των πραγμάτων. Αυτό που συμβαίνει ακριβώς στο τώρα, είναι ήδη αμέσως παρελθόν. Το βίωμα του ανεπίστρεπτου - του ανεπανόρθωτου- μας αναγκάζει να ανεχόμαστε, να "καταπίνουμε" πόνους, τραυματισμούς και προσβολές. Η λύπη της απώλειας είναι μία εμπειρία, που πρέπει κάθε άνθρωπος να τη ζήσει και να τα βγάλει πέρα με αυτή.

   Από την φύση είμαστε προγραμματισμένοι να αντιμετωπίσουμε απώλειες, και παράλληλα είμαστε κατάλληλα εξοπλισμένοι για να τις ξεπεράσουμε. Είμαστε εφοδιασμένοι με την ικανότητα να διεκπεραιώνουμε κάθε είδους απώλειες και χωρισμούς. Αυτή η ικανότητα είναι ότι μπορούμε να θλιβόμαστε. Μας διακατέχει σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, από την γέννηση μέχρι τον θάνατο. 

Η θλίψη είναι λοιπόν μία αυθόρμητη, φυσική, φυσιολογική, και αυτονόητη απάντηση του οργανισμού μας ολόκληρου του ατόμου μας, απέναντι στην απώλεια...'